Ten staw to ocean! - "Ocean na końcu drogi" Neil Gaiman

Tytuł oryginału: The Ocean at the End of the Lane

Wydawnictwo: MAG

Data wydania: 2013

Liczba stron: 216

Ocena: 7/10

W każdym z nas siedzi trochę dziecka. Nieważne czy mamy kilkanaście czy kilkadziesiąt lat – każdy chce z powrotem stać się znowu wolny, nieświadomy problemów czyhających na świecie, i po prostu żyć marzeniami i małymi radościami. Niestety, im bardziej jesteśmy starsi, tym bardziej zapominamy o dzieciństwie. Jednak, czym tak naprawdę jest dorosłość? I czy naprawdę chcemy to wiedzieć ….?

Neil Gaiman nieznanym pisarzem nie jest. Nawet pokusiłabym się o stwierdzenie, że jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych współczesnych bajkopisarzy na świecie. Jego bajki, tak naprawdę nigdy bajkami nie są, ale poruszają wiele strun w ludzkich sercach i zmuszają do pomyślenia nad swoim życiem.

Jego najnowsza powieść „Ocean na końcu drogi” przeczy każdej bajce jaką czytałam w dzieciństwie. Jest mroczna i pełna strachów czyhających na kolejnych stronach książki. Nic jednak takiego stanu rzeczy nie sugeruje – wszystko zaczyna się tak bardzo zwyczajnie – dorosły mężczyzna po wielu latach wraca do okolic swego dzieciństwa i ląduje nad stawem, nie bez przyczyny zwanym oceanem. Wszystko to sprawia, że zaczyna sobie przypominać zdarzenia sprzed 40 lat, które starał się wyprzeć ze swej pamięci. Wydarzenia  te nie były proste, nie były normalne i co najważniejsze, nie były racjonalne. Jak można wytłumaczyć, że obok naszego świata istnieje drugi, równoległy – piękny, ale zabójczy w swej prostocie, gdzie rządzi silniejszy osobnik? Jak można pojąć istnienie potwora w ludzkiej skórze, który w istocie chciał tylko pomóc ludziom spełnić ich marzenia. W tej historii marzenia wcale nie są irracjonalne – każdy z nas marzy o miłości w chwili samotności oraz o zastrzyku gotówki w momencie jej braku. Jednak te marzenia potrafiły zniszczyć bohaterów. W takim wypadku, w co należy wierzyć i o czym trzeba marzyć? Może jednak jest tak, że ludzie nie potrafią już marzyć, ale tylko chcą wszystko dostawać na tacy? Jeśli tak jest, to świat rzeczywiście jest ubogi.

Tej chorej sytuacji wymyka się młody 7 letni bohater – nie jest jeszcze ograniczony przez świat i konwenanse. Żyje z nosem w książkach, ale przez to nie neguje zdarzeń niewytłumaczalnych i cały czas zadaje pytanie – czym jest dla nas dorosłość? Może jest tak, że wszyscy jesteśmy dziećmi i tylko cały czas żyjemy w iluzji i udajemy dorosłych? A może światem rządzą nie dorośli a potwory, zamaskowane i gotowe w każdej chwili nas wykorzystać? Może ta cała „potworność” spowodowana jest niechęcią do wyobraźni i życia według ustalonych wcześniej standardów, które mówią co jest dobre a co złe. Gaiman nie krytykuje etyki ani moralności postępowań ludzi, pokazuje tylko ich braki.

Ta anty-bajka prosta nie jest. Podczas czytania czujemy się niegodni pretendowania do miana dorosłych. W międzyczasie stajemy się znowu dziećmi bojącymi się potworów czyhających na nas w szafie podczas ciemnej nocy. Z drugiej strony Gaiman otwiera drzwi do naszej utraconej niewinności i pokazuje, że to co jest niemożliwe, znowu jest możliwe. I za to jestem mu wdzięczna, że w chwili nudnego i poukładanego życia, mogłam znowu stać się dzieckiem i uwierzyć w bajki.

Kogo ta książka zaczaruje?

Historia spodoba się każdemu, kto wie, że drzemie w jego wnętrzu dziecku, lub chce to dziecko obudzić i znowu stanąć w szranki ze strasznymi potworami. To książka także dla tych, którzy pragną się wyrwać z ram prostych i bezpiecznych rozwiązań i chcą znowu odkryć radość ze wspinania się na rury – przecież w książkach każdy to robi! To także historia dla nas, szarych ludzi, którzy ciągle wierzą w potęgę wyobraźni i się tego nie wstydzą!