Japoński pociąg śmierci - "Droga do zapomnienia" Eric Lomax

Tytuł oryginału: The Railway Man
Wydawnictwo: Znak
Data wydania: 19/03/2014
Liczba stron: 352

Ocena: 6/10

Słowem wstępu …

Ostatnio dużo się u mnie działo. Nagle zostałam samozwańczą znawczynią historii Polski i II wojny światowej i robiłam za przewodnika dla kilku obcokrajowców. Żeby nie wyjść na ignoranta z małą wiedzą zaczęłam szukać książek, które pomogą mi dowiedzieć się coś więcej. Zupełnie przypadkiem wpadła mi wtedy w ręce biografia Erica Lomaxa, który miał nieszczęście brać udział w dosyć krwawych rozgrywkach II wojny światowej. W ramach przebaczenia, zarówno swoim oprawcom, systemowi i sobie napisał książkę – w której dokonuje ogólnego rozgrzeszenia i przybliża czytelnikowi realia wojny z Japończykami.

O fabule słów kilka

Eric jest Anglikiem pochodzącym z typowej rodziny. Jego dzieciństwo było w miarę normalne – nie był może gwiazdą szkoły i rozpieszczanym maminsynkiem, ale dzięki swojej miłości do pociągów i techniki zdawał się odnajdywać siłę do przeżycia kolejnych dni. Autor był dosyć zagubionym dzieckiem i wcale nie ukrywa tego w swojej biografii – szukał zrozumienia u baptystów, całe dnie przesiadywał przy torach kolejowych, by w końcu wstąpić do wojska i ruszyć na front. Tym sposobem Eric trafił do Indii, gdzie wojna była jeszcze mrzonką, a oficerowie czas spędzali na wycieczkach i zwiedzaniu tego egzotycznego kraju. Los jednak o nim nie zapomniał i autor w końcu trafił na front. Zobaczył śmierć i zniszczenie. Wtedy nawet nie przypuszczał, że jego ukochane pociągi doprowadzą go do zguby i do spędzenia ciężkich lat w japońskiej niewoli.

Bohaterowie

Historia, którą snuje Eric jest straszna, ponieważ przeżył prawdziwe piekło na ziemi. Był torturowany, podtapiany, bity, głodzony, brutalnie przesłuchiwany. Z istoty ludzkiej zmienił się w chodzący szkielet. Jednak zawsze kiełkowała mu w głowie wola buntu i ucieczki. Niestety, kiedy umysł i ciało jest złamane, ciężko przejść od myśli do czynów. Co mnie najbardziej dziwiło, to to, że podchodził do wszystkiego na chłodno – zero emocji, zero strachu czy tęsknoty za rodziną. Dla mnie było to dosyć sztuczne. Może to sprawiło, że czytając tę książkę ciężko było mi się wczuć w jego przeżycia i naprawdę współczuć. Także jego nienawiść do Japończyków była … dosyć niewielka. Gdybym ja była na jego miejscu nie wiem czy potrafiłabym od tak wybaczyć swoim prześladowcom. Jednak z drugiej strony to przebaczenie odbierałam także jako wybaczenie sobie tej powojennej znieczulicy i problemów psychicznych, które zniszczyły jego rodzinę.

Czytać czy nie czytać oto jest pytanie!

Dziwna była ta książka. Na pewno pokazywała okrucieństwo Japończyków podczas II wojny światowej, ale podkreślała też, że atak USA na Hiroszimę i Nagasaki wcale taki „humanitarny” nie był. Z drugiej strony porównując wojnę na tym drugim końcu świata, z tym co się działo w Polsce powstaje wielka przepaść nie do przekroczenia. Oczywistym jest, że autor przeszedł przez piekło i mimo upływu 60 lat dalej te wspomnienia są bolesne i trudne do zaakceptowania. Pewnie dlatego jego powieść jest taka … delikatna. Jeśli jednak Eric naprawdę wybaczył swoim oprawcom to należą mu się wielkie brawa. Ja mimo, że jestem wychowana w religii katolickiej, gdzie wybaczenie jest podstawą pogodzenia się z Bogiem, nie wiem czy byłabym w stanie dać go swoim oprawcom. Dlatego to od was zależy czy chcecie poznać jego historię czy nie. Ja osobiście czytałam bardziej dopracowane wspomnienia, ale też kategorycznie nie przekreślam tych. Każde wspomnienie jest ważne i istotne. Każde niesie w sobie olbrzymie ładunki emocji. I cieszę się, że autor mimo wszystko postanowił spisać swoje koszmary. Takie książki pokazują w pełnej okazałości okrucieństwo i całkowity bezsens wojny.

Justyna