Narodziny legendy - "Dracula" Bram Stoker

Tytuł oryginału: Dracula
Wydawnictwo: Vesper
Rok wydania: 2011
Liczba stron: 428

Ocena: 6/10

Muszę się wam do czegoś przyznać. Ostatnio znowu poczułam miętę do wampirów. Tak zupełnie przez przypadek. No dobra, o przypadku tu być mowy nie może, ale ważne jest, że znowu zaczynam szukać książek ciekawych i bardzo wampirycznych. Z jednym zastrzeżeniem, szerokim łukiem omijam wampiry słodziaki, dla których tracą serca młode i czasami starsze pokolenia. 

Może to źle o mnie świadczy, ale dopiero teraz zainteresowałam się książką - legendą, książką, która poruszyła skostniałe serca mieszkańców wiktoriańskiej Anglii (na pewno poruszyła parę tematów  tabu, które szerokim łukiem omijane były w XIX wieku). O autorze sporo słyszałam, myślę że większość miłośników fantastyki wie, kim był dosyć niepozorny jegomość z Irlandii – Bram Stoker. Mimo że mit wampira czy też strzygi nie był nieznany w tych czasach, to rzeczony dziennikarz na pewno na długie lata spopularyzował sylwetkę złego i przebiegłego osobnika, prosto z tajemniczo brzmiącej Transylwanii – hrabi Draculi. Muszę przyznać, że historia nie grzeszy oryginalnością, jednak winię za to współczesne czasy – wampirów jest od liku, jedne błyszczą, inne łamią niewieście serce. Nie bez przyczyny telewizja popularyzuje seksowne wampiry, które pozują bardziej na „bad vampire” niż na wampirzego księcia przybywającego na ratunek nastolatce. Jednak Dracula Stokera ma coś w sobie. Jest po prostu inny. Niby jest przebiegły, ale zwykle zachowuje się jak małe dziecko, któremu rodzice wzięli smoczek. Z drugiej strony jest w nim czyste zło i właśnie taki wizerunek tych stworzeń nocy do mnie przemawia.

Historia jaką snuje Stoker nie jest niezwykła i nie porywa za serce tak jak myślałam. Jednak czyta się ją z niekłamaną ciekawością, której nie straszny jest język jakim posługują się bohaterowie. Ta cała otoczka tajemnicy i strachu wpływa na wyobraźnię. Wszystko zaczyna się od przyjazdu do Transylwanii młodego prawnika Jonathana Harkera. Jego celem jest przekazanie ważnych papierów rumuńskiemu księciu – Draculi we własnej osobie. I w ten sposób rusza cała akcja, która rozciągnięta jest na okres 6 miesięcy. Przez ten czas wampir zazwyczaj jest krok przed naszymi bohaterami, mimo że nie grzeszy bystrością. Nawet ulega mu Abraham Van Helsing – dosyć niejednoznaczna i moim zdaniem dziwna postać w historii. Dla mnie Van Helsing zawsze był postacią silną i mądrą, wymyślającą coraz to efektywniejsze sposoby na przydybanie krwiopijcy. Stoker wykreował go na tajemniczego starszego pana, jednak jego pojawianie się na kartach kolejnych stron wzmagało po prostu moją irytację. 

Wiem, że wszyscy fani powieści mogą mi tego nie wybaczyć, ale uważam, że bohaterowie zachowywali się irracjonalnie. Może to była wina czasów, gdyż historia toczy się pod koniec XIX wieku i niektóre sprawy były po prostu tematem tabu. Albo inaczej, o niektórych sprawach absolutnie się nie rozmawiało. Gdyby bohaterowie nie byli spętani jarzmem konwenansów to możliwe, że książka skończyłaby się połowę wcześniej. Z drugiej strony autor w jakiś sposób pokazuje czasy wiktoriańskiej Anglii i przemiany jakie pomału zaczynały się dokonywać w tym kraju.

Szkoda też, że autor nie rozwinął głębiej wątku hrabiego i jego przeszłości. Tutaj należy się już odwołać do historii i przenieść się w czasach do XV wieku, kiedy Vlad Tepes, zwany później Władem Palownikiem twardą ręką rządził Wołoszczyzną. O jego postaci krąży wiele legend – ponoć nabijał nieprzyjaciół (głównie Turków) na pale i pił ich krew. Ponoć jego narzeczona popełniła samobójstwo, by nie dostać się do niewoli tureckiej, a on sam sprzedał duszę diabłu. A jak było naprawdę? Historia wiele mówi, ale także i milczy. Jedno można napisać - okrucieństwo Włada było tak wielkie, że na jego kanwie wyrósł dzisiejszy mit krwiopijcy. 

Mimo że księcia Wołoszczyzny można uznać za protoplastę wampirów, nie należy zapominać o węgierskiej księżniczce Elżbiecie Batory (krewniaczce króla Polski - Stefana), która kąpała się w krwi młodych dziewcząt, wierząc, że dzięki temu będzie wiecznie młoda. Do dziś uważana jest za jednego z największych wampirów dawnych czasów, której okrucieństwo i tortury jakie stosowała okryte są krwawą legendą. Myślę, że w historii na pewno można znaleźć wiele więcej portretów ludzi brutalnych i niestroniących od przemocy, dla których krew stanowiła drogę do celu, wystarczy tylko poszukać i poczytać. Jedno jest pewno, wampiryzm był, jest i będzie ideą i pomysłem wykorzystywanym przez media, pisarzy i  ludzi. Nikt i nic już tego nie zmieni.

Czy mogę polecić tę książkę? To zależy kto jest zainteresowany legendarną postacią. Może się okazać, że „Dracula” Stokera nie nadaje się dla naszych czasów i jest po prostu passé. Z drugiej strony do klasyki zawsze się wraca i zawsze się ją pamięta. A nuż, może odkryjecie w wampirach jakąś nutkę romantyzmu i tak jak w filmowej adaptacji powieści, będziecie ronić łzy nad cierpieniem Draculi i jego wiecznej miłości. Jednak to jest film, w książce nie doświadczycie, aż takiej miłości (tak naprawdę nie doświadczycie jej w ogóle) i najzwyczajniej w świecie nie „przepłyniecie oceanów czasu”. Coś za coś. Tu nie ma miejsca na romans, ani na łzy. Jednak z mojej strony mogę napisać, że jest to kawał dobrej historii i obecnie po prostu nie wypada jej nie znać :)